Thai

Een paar jaar geleden heb ik een aantal fonts laten zien die ik van het BBS van de Stichting VADA [Voor allochtonen, door allochtonen] had geplukt. De Thaise fonts die ik daarbij had aangetroffen waren niet bijster bruikbaar. In de onvolprezen atari-nederland mailinglist verscheen onlangs een vraag of met de Atari ook Thais zou kunnen. Het antwoord van Ronald was duidelijk:

Date: Fri, 17 Dec 1999 20:35:07 +0100 (CET)
Message-Id: <199912171935.UAA18017@smtp3.xs4all.nl>
To: atari-nederland@egroups.com (Dirk-Jan Leys )
From: atarist@xs4all.nl (Stichting ST)
Organization: Stichting ST
Reply-To: atari-nederland@egroups.com
Subject: [atari-nederland] Re: DVI File

>On Sun, 12 Dec 1999 14:50:48 , atari-nederland@egroups.com wrote:
>>
>dat is tof: vreemde talen in vreemde tekens!
>Zou je met de atari ook in het Thais kunnen?
>
U vraagt wij draaien:

in de PD natuurlijk:

A 846

THAI: wil men tweetalig (Thai/Engels) werken dan kan speciale software handig zijn. In dit geval krijgt men de beschikking over een editor waarin men stukken Engels kan afwisselen met stukken in het Thai lettertype. Er zijn extra keyboard drivers aanwezig zodat men een Thais toetsenbord kan afwisselen met een Engels. Ook zijn er diverse voorzieningen om e.e.a. te kunnen uitprinten. In deze tijd van digitale verbindingen is het verzenden van tekst over het Internet b.v. belangrijk. Ook daarvoor zijn voorzieningen zodat de ontvanger ook weer Thaise letters te lezen krijgt.

Met vriendelijke groet,
Ronald van der Kamp
secretaris Stichting ST
atarist@xs4all.nl

Het betreffende programma '2ndThai' geschreven door de Duitser Markus Hoffmann biedt inderdaad heel veel mogelijkheden. Echter zoals veel van zulke programma's zijn ze nog niet echt ingesteld op 'multitasking' en/want ze verwachten een ingreep in het systeem-font via een 'installatie' programma. Met de teksteditor zijn - vooropgesteld natuurlijk dat je de taal machtig bent - teksten in het Thais al of niet afgewisseld door een Westeuropese taal te schrijven. De teksten zijn ook af te drukken mits je over een 24-naaldsprinter beschikt. Het bijgeleverde font en de printerdrivers zijn net voldoende; wil je meer kun je je het beste in verbinding stellen met de maker van het programma en na betaling is er veel meer mogelijk.

Het is dan ook niet vreemd dat ik weer eens ben gaan rondneuzen op het Internet en bij een Japanse website twee Thaise TrueType fonts tegen kwam: 'Courier Mono Thai' en Courier Proportional Thai' allebei MicroSoft variant van de bekende Windows fonts 'Courier New'.

De website is te vinden onder Thai Fonts Page .

Bij een nauwkeurig onderzoek van deze beide fonts blijkt dat de Thaise lettertekens op twee plaatsen in het font aanwezig zijn:

primo op posities boven de 128: 160-251;
secundo op posities waar ze volgens de Unicode dienen te zitten: 3585-3675.

Het betekent dan ook dat MicroSoft de fonts kan inzetten voor programma's die met de Unicode overweg kunnen zoals 'Word 8' en 'Office 2000' maar ook voor programma's die niet verder kunnen tellen dan van 0 tot en met 255.

Het was leuk om fonts te vinden, maar het zou ook nog handig zijn als er wat Thaise teksten beschikbaar waren. Een voor de hand liggende plaats is de website van de Thaise regering: http://www.thaigov.go.th/ . De pagina's die je daar tegemoet komen staan bol van de JavaScript en de Gifjes met Thaise teksten als afbeelding. Niet echt handig dus. Na wat dieper graven vinden we toch noch enkele wat meer authentieke teksten. Het inlezen van de betreffende teksten in '2ndThai' geeft goede hoop - het geheel doet 'Thais' aan. Toch zijn we niet geheel tevreden want wat kunnen we nu met de binnengehaalde Thaise fonts doen? HTML-teksten inlezen in Papyrus, tekst selecteren en kiezen voor de Thaise Courier? Het lijkt nog nergens op. Is er iets fout gegaan? Misschien bij de import-parameters kiezen voor 'Atari-Belegung'? Helaas! Dan maar een 'ISO-8859-1' proberen wat immers de Internet-standaard is....

En ja, wat nu in Papyrus verschijnt op het scherm lijkt wel zeer duidelijk op dat wat we in '2ndThai' hadden gezien. Maar nu kunnen we de tekst ook op met de HP-Laserjet III op papier kirjgen en de uitgedraaide tekst vergelijken met wat '2ndThai' op het scherm biedt. Het klopt allemaal. De toelichting van Ronald dat de in '2ndThai' gemaakte teksten ook via het Internet weer leesbaar te krijgen zijn is niet teveel gezegd. Het is voldoende zo'n Thaise tekst te importeren in het email-programma en zondermeer te versturen. Immers er hoeft geen aparte 'charset' te worden ingesteld - standaard uitgaand van ISO-8559-1 - en de ontvanger dient te beschikken over de Courier Thai fonts [als het om Windows gaat] of over '2ndThai' [voor de Atarianen overzee!].

Een eerste verslag van dit experimentje verscheen al snel in de mailinglist:

Date: Sat, 18 Dec 1999 22:12:38 +0100 (MET)
From: "R.C. Bakhuizen van den Brink [Rein]" <dziewon@xs4all.nl>
X-Mailer: Infitra 0.13b
Organization: Galeoptix
To: Stichting ST <atari-nederland@egroups.com>
Mailing-List: contact atari-nederland-owner@egroups.com
Reply-To: atari-nederland@egroups.com
Subject: [atari-nederland] Re: Thai

On Fri, 17 Dec 1999, Stichting ST wrote:

>>Zou je met de atari ook in het Thais kunnen?
>>

het programma '2ndThai' kan veel, alleen zodra je wilt printen heb je een probleem [alleen voor NEC P6/7].

Ik zal in volgend nummer van het ST-blad de exotische draad maar weer eens oppikken en dit programma onder een ieders aandacht brengen.

Gelukkig kun je de teksten die je maakt [als je Thai kent natuurlijk!] ook importeren in Papyrus!!! Met de MS Courier MonoThai True Type fonts via NVDI ingeladen is het weer mogelijk de teksten uit '2ndThai' te printen.

De Internet-mogelijkheden zijn er inderdaad ook omdat bovengenoemd font 'stiekem' [onder ISO-8859-1] de posities 160 en hoger heeft laten innemen door Thai tekens. Je moet dan ook in je browser dat font gebruiken...

Nadere details volgen...

groetjes, Rein

De reactie liet niet lang op zich wachten:

Message-ID: <945642520-234034AEicMi@xs4all.nl>
From: Guido Goebertus <guidogoe@xs4all.nl>
To: <atari-nederland@egroups.com>
Date: Sun, 19 Dec 1999 23:26:34 +0100
Reply-To: atari-nederland@egroups.com
Subject: [atari-nederland] Re: Thai

Hallo Rein,

Een ding zou ik wel eens willen weten,

>het programma '2ndThai' kan veel, alleen zodra je wilt printen
>heb je een probleem [alleen voor NEC P6/7].
>
>Ik zal in volgend nummer van het ST-blad de exotische draad
>maar weer eens oppikken en dit programma onder een ieders
>aandacht brengen.

Ben je nou zo enorm kosmopolitisch of juist een enorme zonderling? De relevantie van dit alles ontgaat in ieder geval mij geheel. Ligt dat aan mij?

Guido

De relevantie lijkt dan misschien niet zo groot, maar in - met name - Duitsland is het aantal daar wonende uit Thailand afkomstige personen groot evenals het aantal ingezette Atari's :)