|
Wat eigenlijk als vast onderdeel in het 'operating system' TOS zou moeten zititen maar uit zuinigheidsoverwegingen niet is geschied heeft betrekking op het samenspel met randapparatuur [beeldschermen, printers e.d.] Niet ingebakken in ROM maar als aparte programma's verscheen GDOS. GDOS van Atari Corp. verzorgt onder andere de weergave van teksten op printers e.d. Hierbij wordt gebruik gemaakt van fonts in het GEM-formaat en wel van bitmap-fonts met de extensie FNT. Medio 1994 kondigden zich nieuwe GDOSen aan. COMPO adverteerde al enige tijd met SpeedoGDOS 5.0 en de gebroeders Behne van NVDI faam gingen het Speedo gebeuren integreren in hun NVDI, waarbij de deur wordt gopend voor de TrueType font. SpeedoGDOS claimde ook het hanteren van Postscript Type 1 fonts, NVDI had vooralsnog hiervoor geen interesse. Het uitgangspunt was, wat ik al eerder had aangestipt dat in de Windows-wereld TrueType de toon aangaf behalve als het gaat om de grafische industrie die voorlopig zweren bij Postscript en het er op houden dat de Postscript fonts bij zeer hoge resoluties [voor belichters als Linotronics, Ultre Typesetter] een beter resultaat gaven. De makers van NVDI gingen er van uit dat hun cliënten niet verder gaan dan het gebruik van een laserprinter. En dan is TrueType goed genoeg. NVDI 3.0 was uiteindelijk pas op 17 november 1994 beschikbaar in Nederland. |
Alternatieve GDOS-programma's werden met name in Duitsland geprogrammeerd. De bekendste zijn AMCGDOS en NVDI waarbij NVDI eigenlijk bedoeld is als vervanger van de VDI in het TOS operating system. Het gaat dus om de snellere schermweergave en en passant werd het GDOS aspect meegenomen. Rond 1990 werd een poging gedaan door Atari om naast bitmap-fonts ook vector-fonts te laten gebruiken in een GDOS. Het FSM-GDOS werd aangekondigd waarbij FSM staat voor Font Scaling Mechanism. Een paar [amerikaanse] tekstverwerkers werden voorbereid voor het gebruik met FSM-GDOS: Word Up en Wordflair. FSM-GDOS bleek niet snel genoeg, en Atari zocht naar andere wegen. Bitstream had toen op de MS-DOS markt FaceLift uitgebracht om het gebruik van vector-fonts in Word Perfect 5.1 mogelijk te maken. Het bitmap-font repertoire van Bitstream werd voor een deel overgezet, gevectoriseerd, naar vector-fonts onder de merknaam Speedo. Van de Speedo fonts bestaan er thans ruim 1000! De belangrijkste concurrent in de MS-DOS wereld voor de Speedo fonts vormden de PostScript Type 1 fonts te gebruiken onder Windows 3.0 met de Adobe Type Manager. |
|
FaceLift dus als font-mananger t.b.v. Word Perfect wat ATM was voor Windows. De kern van dit programma, de font-engine, bleek ook zinvol over te zetten naar de Atari omgeving en werd ingebouwd in de volgende Atari Corp. GDOS-versie: SpeedoGDOS 4.1. De font-engine kon uiteraard ook ingebouwd worden in de programma's zelf zodat deze zonder een font-manager konden draaien. Aan de MS-DOS kant b.v. werd het ingebouwd in Lotus 1-2-3 en in Word Perfect 6.0 voor DOS. Aan de Atari kant in That's Write 3.0 en 1st WordPlus 4.0. Noch FaceLift noch SpeedoGDOS waren bij deze programma's meer nodig. De Nederlandse importeur van SpeedoGDOS 4.1 had de font-engine laten inbouwen in de bovengenoemde Atari tekstverwerkers en had dan ook niet meer zoveel haast met de distributie van een verbeterde versie: SpeedoGDOS 4.2. In Duitsland daarentegen had R.O.M. Software, de producent van Papyrus belang bij een goede werking met Speedo fonts. SpeedoGDOS 4.2 werd gebundeld met Papyrus en was uitsluitend op die wijze te krijgen in Duitsland resp. Nederland. |
Zoals al eerder gemeld kreeg het Speedo font formaat het erg moeilijk in de MS-DOS wereld. MS-Windows 3.1 werd standaaard geleverd met TrueType fonts, de PostScript Type 1 fonts verloren op alle fronten terrein. TrueType als coproductie van Apple Macintosh en MicroSoft werd ook standaard geleverd met nieuwe Mac's. In zo'n titanenstrijd viel er voor het Speedo font-formaat weinig meer te winnen. Bitstream Inc. zette z'n font-repertoire om naar PostScript Type 1 resp. TrueType formaat. Het begin van het einde voor Speedo? Voor het Speedo-formaat bestaan geen PD-fonts [wat in het PD heet te zijn zit daar niet legaal!]. Bitstream Inc. verkoopt de ruim 1000 fonts tegen commerciële prijzen op enkele beperkte selecties na. Hierover verderop. Voor de Atari wereld is het Speedo formaat niet interessant als het er op aan komt om zoveel mogelijk verschillende letters te kunnen aanbieden. Niet zo vreemd dat gezocht werd naar de mogelijkheid om de twee grote font-formaten ook te kunnen gaan gebruiken, TrueType en PostScript Type 1. Een goed overzicht van alles wat GDOS e.d. behelzen vindt je bij !xlink [Gerd Castan] [http://www.s-line.de/homepages/gerd_castan/] die in GDOSI26.lzh wat hij bijeengeraapt heeft over GDOS leeesbaar en als ST-Guide tekst presenteert. Was te downloaden via het BearBoard BBS. Inmiddels is er een nieuwere versie die via de homepage is te downloaden. |