Amerikaanse innovatie / American innovations

Als we wat verder kijken dan onze Atari-neus lang is dan zien we dat in de M[icro]S[oft]-DOS wereld na jaren van programma-specifieke bitmaps-fonts [b.v. voor Wordperfect of Q&A] met de komst van de grafische gebruikersomgeving Windows vector-fonts van Adobe Systems populair worden. Niet alleen voor de combinatie van Windows/MS-DOS maar vooral ook voor de Apple MacIntosh. Deze zogenoemde PostScript-fonts verschijnen allereerst met de lettertypes van gerenommeerde letter-gieterijen maar na het bekend worden [in 1989] van hoe de fonts zijn opgebouwd en het beschikbaar komen van programma's waarmee fonts kunnen worden ontworpen dan wel aangepast kunnen worden [font-editors als Fontographer] zien diverse lettertypes het licht zij het voornamelijk als sier-letter en minder vaak als letter die voor een lange (brood)tekst nog een leesbaar resultaat geeft. De in de USA wonende Nederlander Rudy Vanderlans en zijn Tsjechische vrouw Zuzana Licko verrichten met hun tijdschrift Emigré pionierswerk. Maar verder zijn het toch vooral de Amerikaanse ontwerpers die met de font-editors tot resultaten op grote schaal komen.

It's always useful to look beyond the small Atari World. After years of program-specific fonts [ be it for WordPerfect or Q&A] that used to be bitmap-fonts, the graphical user interface Windows made the vector fonts of Adobe Systems popular. These fonts could not onyl be used in a Windows/MS-DOS environment but also in an Apple Macintosh environment. The so-called PostScript fonts were at first only available through the renown typefounders, but when [in 1989] the internal structure of the fonts was disclosed it didn't take long before the first font-editors such as Fontographer appeared. This made it possible for everybody to design their own fonts or to adjust existing ones. Most fonts so designed were fine as long as used for headers and advertisements but in a main body of text the readability was usually very low. The Dutchman Rudy Vanderlans and his Czech wife Zuzana Licko were real typographic pioneers with their magazine Emigré. Still the majority of font-editor users are American designers.

Afgezien van font-editors kunnen ook met programma's als het Windows teken-programma Corel Draw met letters acrobatische toeren uitgehaald worden. Dit programma sloeg de letters op in weliswaar een eigen type vector-font [met extensie .WFN] doch bood met een hulp-programma [WFNboss] de mogelijkheid om de eigen Corel Draw-fonts om te zetten naar ander types en vice versa. Waaronder naar de PostScript fonts.

Wie met Windows versie 3.0 en het font-installatie-programma van Adobe Systems [Adobe Type Manager] gebruik wilde maken van PostScript fonts [Type 1, een verbeterde versie van Type 3] kon behalve van met de diverse programma's meegeleverde fonts ook nog de ruim 35 Corel Draw fonts met behulp van WFNboss omzetten en daarna inzetten. Daarnaast kwam dan ook nog de grote hoeveelheid fonts die via de Public Domain werden verspreid.

Apart from the font-editors you could play around with fonts using the drawing programme Corel Draw. It used its own format for the vector-fonts [extension .WFN] but was not problematic since an auxillary programme [WFNboss] could convert the fonts provided with Corel Draw towards PostScript Type 1 fonts for instance. Of course, fonts from the Public Domain could also be converted.

De hierbovengenoemde opening van zaken met betrekking tot de PostScript fonts door Adobe Systems werd afgedwongen door de ontwikkeling van TrueType fonts door het koppel MicroSoft en Apple Macintosh. In 1992 kwamen de TrueType fonts volop beschikbaar en werden ze standaard meegeleverd met MS Windows 3.1.

Een concurrentie-strijd begon nu tussen Adobe Systems en deTrueType leveranciers om de gunst van het font-kopend publiek. Het gevecht is niet zondermeer verloren voor Adobe omdat de grafische industrie de enorme investeringen in lettertypen natuurlijk niet graag te niet zag gaan.

Adobe Systems was forced to publish the font format of the PostScript Type 1 fonts due to the offense of the MicroSoft / Apple Macintosh teaming up developing TrueType fonts. In 1992 TrueType fonts were used by default by MS Windows 3.1

A heavy struggle began for the favours of the font-buying public. Adobe Systems didn't immediately loose the struggle thanks to the enormous investments the graphical industry had already made in the PostScript Type 1 fonts.

De particuliere PC-gebruiker daarentegen bleek eerder geneigd te zijn de PD-collectie Adobe PostScript Type 1 in te ruilen voor PD TrueType fonts al was het maar dat Adobe Type Manager er apart bij gekocht moet worden, en wie de latere Windows versies heeft meegekregen bij de aanschaf van de computer kan gelijk aan de slag met TrueType fonts. Public Domain PostScript fonts zijn nu niet meer te vinden.

The private PC-users however were all to keen to leave the PostScript Type 1 font-market since they could have TrueType fonts for free [supplied together with Windows] and they didn't have to buy Adobe Type Manager. This all has resulted in a situation that one cannot find any Public Domain Post Script Type 1 fonts anymore.

Een in de MS-DOS/Windows wereld wat minder bekende categorie vector-fonts is afkomstig van Bitstream Inc. Bitstream had al een goede naam met bitmap-fonts onder de naam Fontware. De tendens richting vector-fonts konden ze niet ontkomen en schoorvoetend kwamen lettertypen beschikbaar in het nieuwe vector-font formaat onder de naam Speedo. Deze Speedo fonts kwamen gedurende een korte periode steeds meer in gebruik: met name bij Corel Draw versie 4, en bij Word Perfect Six.O voor DOS, en al eerder via het hulpprogramma FaceLift for DOS. Aan het einde van de jaren '90 waren de Speedo fonts niet meer te krijgen.

Als vierde minst bekende categorie fonts zijn er de vector-fonts van Agfa Intellifont meestal gebruikt via het hulpprogramma Fonts on the Fly.

A lesser known type of vector-font in the MS-DOS/Windows world is supplied by Bitstream Inc. Bitstream had a good reputation sellintg bitmap-fonts known as Fontware. Soon noone was intenested anymore in bitmap-fonts so they came up with a proprietary vector font-type called Speedo. During a short period those Speedo fonts were rather popular. They came supplied with Corel Draw version 4, and also withWord Perfect Six.O for DOS, a bit earlier also accompanying the auxillary programme FaceLift for DOS. At the end of the decennium nowhere the Speedo fonts could be found anymore.

Hardly known at all were the vector-fonts made by Agfa Intellifont. They should be used together with the auxillary programme Fonts on the Fly.

Mendelson in zijn artikel in PC Magazine schat de aantallen verschillende fonts [inc. varianten] voor PostScript Type 1 op 20.000, voor TrueType op 2.000, voor Speedo en Intellifont elk op 200. Dit zijn vermoedelijk meer verhoudingsgetallen dan echte schattingen. In een andere tabel geeft Mendelson voor een aantal merken de hoeveelheid beschikbare typefaces cq families: Adobe Systems 1015 cq 137, Agfa 200 cq 54, en Bitstream Inc. 207 cq 40. Zo'n 1000 verschillende lettertypes vallen uiteen in zo'n 140 families, waarbinnen de vele varianten [vet, mager, cursief, gedrongen, en combinaties als vet cursief, e.d.].

Wat dit alles een Atari gebruiker aangaat wordt verder op nog wel duidelijk.

In his article in PC Magazine Mendelsohn estimated the number of different fonts [inc. variants] for PostScript Type 1 at about 20.000, for TrueType at about 2.000, for Speedo and Intellifont at about 200 each. Probably those numbers are more relative than absolute. Mendelsohn also mentions the number of type-faces or font-families: Adobe Systems 1015 or 137, Agfa 200 or 54, and Bitstream Inc. 207 or 40. About 1000 diferent typefaces make up some 140 font-families [consisting of all variants like Roman, Italic, Bold, Bold Italic, Condensed, etc.].

What this all concerns the average Atari user is to be explained later on.