|
Er is behoefte aan... Ik moet toegeven dat ik enige twijfel had toen ik hoorde dat op het allerlaatste moment vanwege technische problemen Pools Podium de innovatieve voorstelling van Teatr Dramatyczny uit Warszawa Rondom het standbeeld van Mickiewicz moest afzeggen en besloten had om naar Nederland een andere, meer klassiekere variant van Pan Tadeusz te halen in de uitvoering van een theater uit ... Gniezno. Ik dacht toen: maar in 1993 was in Nederland Pan Tadeusz uitgevoerd met een voortreffelijke bezetting (Englert, Kolberger, Dymna etc.). Kan een minder goed bekend theater uit Gniezno daarmee concurreren? |
|
Istnieje taka potrzeba... Muszę przyznać, że miałam co nieco wątpliwości, kiedy dowiedziałam się, że w ostatnim momencie ze względu na trudności techniczne Scena Polska musiała zrezygnować z nowatorskiego przedstawienia warszawskiego Teatru Dramatycznego Wokół pomnika Mickiewicza i zdecydowała się na sprowadzenie do Holandii innej, bardziej klasycznej wersji Pana Tadeusza wystawianej przez teatr z... Gniezna. Pomyślałam wtedy: przecież w 1993 r. był w Holandii Pan Tadeusz i to w znakomitej obsadzie aktorskiej (Englert, Kolberger, Dymna itd.). Czy nieznany szerokiej publiczności teatr z Gniezna może podołać takiej konkurencji? |
|
Mijn twijfels bleken gelukkig niet terecht en dat werd al bij het betreden van het theater in Den Haag duidelijk. Wat me als eerste opviel - en dat gaf een plezierig gevoel - was de hoge opkomst. Ik dacht: zelfs bij zo'n plotselinge wijziging van het programma en de keuze voor een minder bekend stuk liet het publiek het niet afweten en gaf blijk van een vol vertrouwen in de goede smaak en de nauwgezetheid waarmee Pools Podium zijn repertoire kiest; en daar komt bij dat het publiek gesteld is op de klassieken. |
|
Wątpliwości moje okazały się na szczęście niesłuszne i rozwiały się już w momecie przyjścia do teatru w Hadze. Pierwszym bowiem, miłym zaskoczeniem była dla mnie wysoka frekwencja. Pomyślałam: nawet przy nagłej zmianie repertuaru i wyborze mniej znanego przedstawienia publiczność okazała swoją wierność i pełne zaufanie co do dobrego smaku i staranności z jaką Scena Polska dobiera swój repertuar; a poza tym to klasyki podobają się chyba publiczności. |
|
Een volgende plezierige schok en tegelijkertijd iets nieuws waren de inleidende woorden van Mevrouw de Ambassadeur over ondermeer het therapeutisch karakter van zulke toneelstukken, in het bijzonder voor Polen die in het buitenland wonen. Dit stuk had zeker zo'n effect op het publiek. Dat was zeer goed te merken tijdens de voorstelling. Werken van nationaal belang zoals Pan Tadeusz kunnen in zekere zin gezien worden als het terugzoeken wat je kwijt bent.... warmte. De Fransen kunnen dit zo dichterlijk en treffend zeggen : partir c'est mourir un peu (weggaan is een beetje sterven). Vandaar die nostalgie voor iets dat weg is en nooit weer komt. Gelukkig slaagt theater er in de illusie van de verloren gegane maar hervonden warmte op te roepen. |
|
Następnym miłym zaskoczeniem i zarazem czymś nowym było również słowo wstępne wygłoszone przez Panią Ambasador między innymi o terapeutycznym charakterze takich sztuk, zwłaszcza dla Polaków mieszkających za granicą. To widowisko miało na pewno takie oddziaływanie na publiczność. To się czuło bardzo wyraźnie w trakcie przedstawienia. Dzieła narodowe, takie jak Pan Tadeusz są w pewnym sensie czymś w rodzaju poszukiwania straconego... ciepła. Francuzi określili to bardzo poetycko i zarazem trafnie: partir c'est mourir un peu (wyjechać to trochę umrzeć). Stąd ta nostalgia za tym się utraciło na zawsze. Na szczęście iluzja jaką jest teatr pozwala chociaż na chwilę przywołać to utracone ciepło. |
|
Zo'n sfeer proefde ik ook bij de laatste voorstelling van Pan Tadeusz: er was iets eigens, iets gezelligs. Het leek me ook dat een groot opgezet toneelstukmet een flinke acteurs-bezetting, met volop requisieten, met rijke decors zeer tot de verbeelding spraken van het publiek, dat het gesproken woord nog meer zeggingskracht krijgt. Het is ook waar dat acteurs uit minder grote, minder bekende theaters niet zo blasé zijn, geen praatjes hebben maar zich volledig geven. Het spelen in het buitenland is voor hen een grote gebeurtenis, voor sommigen zelfs een grote belevenis, wat er voor zorgt dat de afstand tussen acteur en toeschouwer kleiner wordt. |
|
Taką też atmosferę odczuwałam na ostatnim przedstawieniu Pana Tadeusza: było jakoś swojsko, rodzinnie. Wydaje mi się również, że wielki spektakl: duża obsada aktorska, sporo rekwizytów, bogate dekoracje bardziej przemawiają do wyobraźni widza, słowo mówione ma wtedy większą wymowę. Prawdą jest również, że aktorzy z mniejszych, mniej znanych teatrów są mniej zblazowani, nie chałturzą lecz dają z siebie wszystko. Granie za granicą jest dla nich wielkim wydarzeniem, a dla niekórych może nawet i wielkim przeżyciem, co sprawia, że zmniejsza się dystans między aktorem a widzem. |
|
Het publiek had dit goed door en voelde zich op z'n gemak. Misschien wat humoristisch maar wel een goede illustratie van deze situatie was een klein incident in het publiek, in de derde rij vielen er stoelen om. Wat ik later hoorde was dat de directeur van het theater dit als goed teken had opgevat; zijn voorstelling maakte zo'n indruk op het publiek dat er zelfs stoelen omvielen! Hij was er niet veel naast want deze Haagse voorstelling van Pan Tadeusz werd uiterst gewaardeerd en goed ontvangen door het publiek. |
|
Publiczność odczuwa to wyraźnie i czuje się trochę jak wśród swoich. Może humorystycznym, lecz dobrze ilustrującym tę sytuację był mały incydent na widowni, zapadnięcie się krzeseł w trzecim rzędzie. Jak się potem dowiedziałam dyrektor teatru wziął to sobie za dobry znak; jego przedstawienie wywołało takie poruszenie na widowni, że aż zapadł się rząd krzeseł! Niewiele chyba się pomylił, bowiem przedstawienie haskie Pana Tadeusza było znakomicie przyjęte i odebrane przez publiczność. |
|
Het succes van de laatste voorstelling van Pan Tadeusz laat zien dat aan dit type klassieke stukken met een nationaal karakter, met een royale bezetting, met veel requisieten en rijke decors behoefte is. Halina Broos |
|
Powodzenie ostatniego przedstawienia Pana Tadeusza wskazuje, że zdecydowanie istnieje potrzeba na tego typu spektakle klasyczne o charakterze narodowym, z dużą obsadą aktorską, wieloma rekwizytami i bogatą dekoracją. Halina Broos |