Home Info UDO6

Het Kransen Feest - Wianki

Drodzy Przyjaciele Polskiej Sceny,

W tym roku chcemy ponownie spotkać się przed wakacjami na tradycnej imprezie wiankowej.

Zapraszamy

  • 25 czerwca (niedziela) godz. 14.00
  • Fort Blauwkapel, Kapelweg - Utrecht
  • Wstęp: około 30 guldenów

W programie między innymi:

  • Konkursy, śpiewy
  • Puszczanie wianków
  • Atrakcje wodne: kajak i pontony
  • Kuchnia: polski smalec, bigos i może coś jeszcze; bar: na miejscu
  • Nie bylibyśmy Polską Sceną gdybyśmy nie zaplanowali części artystycznej. Specjalnie dla Państwa z koncertem autorskim wystąpi Leszek Długosz

Prosimy o wcześniejsze zgłoszenia uczestnictwa co ułatwi nam kalkulacje finansowe.

Zofia Schroten-Czerniejewicz
Prof. Wentlaan 28, 3571 GC Utrecht
Nederland/Niderlandy
tel.+31 30 2718296
fax.+31 30 2719613
email: scenapolska@planet.nl

Beste vrienden van Pools Podium,

Ook dit jaar willen wij U weer ontmoeten vóór de vakanties beginnen op het traditionele Kransen-feest / Wianki .

U bent van harte welkom

  • 25 juni (zondag) om 14.00 uur
  • Fort Blauwkapel, Kapelweg - Utrecht
  • Toegangsprijs: circa 30 gulden

Op het programma staat ondermeer:

  • Wedstrijden, zingen
  • Het te water laten van de kransen
  • Waterattracties: kajak en pontons
  • Keuken: Poolse reuzel, bigos of misschien een verrassing [!]; bar: ter plekke
  • We zouden Pools Podium niet zijn als we voor U ook niet een artistiek onderdeel van het programma hadden. Leszek Długosz treedt speciaal voor U op .

Gaarne een vroegtijdige aanmelding om een goede inschatting te kunnen maken van wat er moet worden ingeslagen.


Noc Świętojańska

Jan Święty Chrzciciel przyszedł. Więc palą sobótki.
A wokoło niej , śpiewając, skaczą wiejskie młódki.
Nie znoście tych zwyczajów! Co nas z wiekiem doszło
I wiekiem się ustało, trzeba , by w wiek poszło. [Jan Gawiński XVII w]

Dwudziestego czwartego czerwca Kościół obchodzi uroczystość narodzin Jana Chrzciciela. Po święcie Bożego Narodzenia u Narodzinach Najświętszej Maryi Panny jest to jedyna pamiątka przyjścia na świat jakiegoś świętego. Ponieważ wszyscy pozostali święci rodzili się w grzechu pierworodnym, wspomina się wyłącznie daty ich śmierci. Święto narodzin Jana Chrzciciela było już w VI wieku najpopularniejszym świętem w całym chrześcijańskim świecie. Wpłynęła na to zgodność terminów dnia narodzenia z pogańskimi ceremoniałami solarnymi, między innymi obchodzonymi na terenach słowiańskich Sobótkami.

Sobótki, które obchodzono w Polsce od niepamiętnych czasów, to jeden z najbardziej zagadkowych obrzędów.

Sint Jan's Nacht

Heilige Johannes de Doper verscheen en daarom branden ze vreugdevuren, 'sobótki'.
En daarom heen zingen en sprongen de jonge vrouwen van het dorp.
Neem ons die gebruiken niet af! Wat eeuwen nodig had om bij ons te komen
en een gewoonte te worden, moet ook altijd zo blijven [Jan Gawiński in de 17e eeuw]

Vierentwintig juni viert de kerk de geboorte van Johannes de Doper. Na de Geboorte van Onze Heer en de Geboorte van Maria Onze Lieve Vrouwe is deze feestdag de enige herinnering aan het op de wereld komen van enig heilige. Aangezien alle overige heiligen geboren zijn met de erfzonde onthoudt men uitsluitend hun sterfdag. Het feest van de geboorte van Johannes de Doper was reeds in de 6e eeuw de meest populaire feestdag in de toenmalige christelijke wereld. Het samenvallen van de geboortedag met de heidense zonneceremonieën, midzomerfeesten - onder meer de in het Slavische gebied gevierde 'sobótki' - heeft veel daartoe bijdragen. De Sobótki, die in Polen al sinds onheuglijke tijden worden gevierd is tevens een van de meest raadselachtige.


W szesnastym wieku pisał kronikarz:

W wigilię świętego Jana niewiasty ognie paliły, tańcowano i śpiewano djabłu cześć i modły czyniąc; Sobótki palono, w zależności od regionu, albo na Zielone Święta albo w noc świętojańską. Ognie płonęły na wzgórzach, miedzach, drogach, w lasach i nad rzekami. Nigdy jednak nie zapłonął ogień na polach uprawnych. W noc świętojańską szukano kwiatu paproci. Kto go zerwie - głosiło ludowe podanie - zapewni sobie na zawsze szczęście. Chłopcy szukali kwiatu paproci dla bogactwa dziewczęta w nadziei na zdobycie męża. Sobótkowa noc była nocą tańca, śpiewu i wróżb. Dziewczęta plotły wianki i puszczały je na wodę by dowiedzieć się, która z nich wyjdzie pierwsza za mąż.

Wieść niesie, że w świętojańską noc wszystko było dozwolone. Toteż zwyczaje sobótkowe, a zwłaszcza ich orgiastyczny charakter, nie były przez Kościół pochwalane. Mimo to w niektórych regionach Polski przetrwały one w całym swym rozpasaniu przez wieki. A Noc Świętojańska fascynowała i po dziś dzień fascynuje.

In de zestiende eeuw schreef de kroniekschrijver:

op de vooravond van de heilige Jan ontstaken de vrouwen vreugdevuren, werd er gedanst en gezongen ter ere van de duivel en gebeden uitgesproken. Sobótki werden gebrand - afhankelijk van de streek - of tijdens Pinksteren of tijdens Sint Jan's Nacht. De vuren branden op de heuvels, op de randen van de akkers, op de wegen, in de bossen en langs de rivieren. Nooit echter werd een vuur ontstoken op bewerkte akkers. Op Sint Jan's Nacht werden de bloemen van varens gezocht. Wie ze plukte was - zo was het volksgeloof - verzekerd voor altijd van geluk. Jongens zochten de bloemen van varens in de hoop rijk te worden, meisjes om een man voor zich te winnen. De nacht van de sobótki was een nacht van dans, zang en toekomstvoorspellingen. De meisjes vlochten kransjes en lieten ze te laten om te zien wie van hen als eerste zou gaan trouwen.

Het heette dat op Sint Jan's Nacht alles was toegestaan. En daarom was de kerk niet echt blij met deze gewoonte, in het bijzonder niet met het orgie karakter ervan. Desalniettemin bleven in sommige streken van Polen deze gewoontes nog eeuwenlang doorgaan in al hun bandeloosheid. Sint Jan's Nacht fascineerde en dat is tot op de dag van de vandaag zo gebleven.

Natalia Zweekhorst-Krüger


Copyright © Rein Bakhuizen van den Brink
Last updated on 19 september 2000

Home Info UDO6