Het jaar 1994 is nu pas goed begonnen. Nummer 2 van het Biuletyn ligt voor U met een weerslag van de voorbije Paasdagen. Velen van ons hebben de feestdagen in Polen gevierd, anderen zijn thuis gebleven en hebben wat van de Poolse gewoontes proberen over te dragen aan hun Nederlandse omgeving. Biuletyn helpt hierbij nog eens extra. De nationalistische tendenzen in Oost-Europa worden hier terecht met argus-ogen bekeken. De opmars van Żyrynowski in Rusland, de rechtse groeperingen in Hongarije en de regerings-crises in Slowakije. Dichter bij huis winden we ons vreselijk op over wat in Duitsland gebeurt, met als voorlopig dieptepunt de aanslag op een synagoge in Lübeck. In Duitsland wist men al gauw in te zien dat wat rechts-extremisten in praktijk brachten niet eens zo ver af stond van wat de grote politiek zeer fijntjes en 'politiek correct' al lang verkondigde om het kiezersvolk naar zich toe te trekken. In Nederland zien we hetzelfde gebeuren. Politici menen het vreemdelingen- en asielzoekers-beleid 'bespreekbaar' te moeten maken en brengen daarmee ultra-rechtse partijen de argumenten op een presenteerblaadje. En koud zijn de gemeenteraads-verkiezingen achter de rug of getracht wordt deze winnende partijen te overtroeven met nog betere argumenten om maar kiezers terug te winnen. Op 3 mei vinden in Nederland verkiezingen plaats. Elk land krijgt de regering die het verdient. Wie niet stemt verdient zeker niet beter. |
Politiek gezien niet zo schokkend op het eerste gezicht is het feit dat na jaren van touwtrekken om de formulering in de Poolse Sejm, onder grote druk van de Westerse landen, begin dit jaar de wet op de auteursrechten geregeld is. Iedereen die in Polen wel eens in de muziekwinkels rondkeek zag tot zijn of haar grote verbazing dat de meest actuele populaire maar ook klassieke muziek op muziekcassettes verkocht werd voor een paar gulden. Prijzen enkele jaren terug rond de 14.000 złoty tot ruim 30.000 złoty eind vorig jaar. Ongerekend 2 … 3 gulden de cassette. Ook computerprogramma's gingen op markten en beurzen voor 50.000 … 100.000 złoty weg. Weliswaar moest je thuis maar zien of alles wel goed functioneerde, maar ja een tientje riskeren voor een pakket dat in Nederland al gauw ź500,- … 1000,- kostte! Zulke paradijselijke [sic!] toestanden zijn voorgoed verleden tijd. Het ongegeneerd te koop aanbieden van gecopiëerde producten is voorbij. Wat nog niet onder controle is is het vervalsen van dezelfde goederen. De muziekindustrie voorzag al vaak haar producten van hologrammen, maar ook die weet men te vervalsen. Openbaar vervoerkaartjes en postzegels worden ook al op grote schaal nagemaakt. |
Op korte termijn leek de burger profijt te hebben van dit 'proletarisch winkelen'. Op wat langere termijn blijken de locale producenten daardoor dermate in de problemen te zijn gekomen, dat ze terrein prijs moeten geven aan hun buitenlandse rivalen. De relatief goedkope Poolse computer-programma's hebben al plaats moeten maken voor de grote westerse merkartikelen met prijzen in US $. Het telefoon-verkeer wordt overgenomen door AT&T en companen, satellieten worden ingezet en de 06-nummers glimlachen U toe in de dagbladen. De PTT heeft haar postzegelbeleid al overgedaan aan een Spaanse joint-venture genoot. De Spoorwegen kunnen worden overgedaan aan de 'Bundesbahn', en de koek van Radio en Televisie concesssies is ook al toebedeeld aan yuppies met een niet te achterhalen verleden. De PNKV is nog steeds een inzichtelijke vereniging. En dat moeten we houden. Op 7 mei vindt in Arnhem de Algemene Leden Vergadering plaats. Door massaal de ALV te bezoeken en een bijdrage te leveren aan de gedachtenuitwisseling die daar plaats zal vinden, houden we onze vereniging gezond. |
In dit Biuletyn de Agenda van de ALV op 7 mei, en een uitvoerig jaarverslag over 1993. Het wel en wee van de vereniging. Naast enkele artikelen over hoe Polen tegen Nederland aankijken, het eerste deel van een reeks over de rol van Polen als buurland, gezien door het oog van een Nederlander. In Polen wordt nog al eens zielig de geo-politieke ligging van het land als verklaring gegeven van veel ellende van nu. Dat die 'under-dog' positie maar in enkele relatief korte historische periodes aan de orde geweest is, wordt liefst vergeten. Dat er daarnaast periodes zijn geweest waarin Polen zich naar de buurlanden toe verre van 'aardig' heeft opgesteld wordt al helemaal ver weg gestopt. Litouwen, WitRusland, Ukraine en Tsjechië hebben alle de Polen nog wel wat te vergeven. De inlijving van Midden-Litouwen komt in dit Biuletyn ter sprake, de annexatie van Zaołzie [Cieszyń] door Polen meegenietend van wat Hitler op Tsjechië had bedongen in München misschien een volgende keer. |
Gelukkig blijkt ook in Polen een nuchtere kijk op een aantal zaken terrein te winnen. Józef Kozielecki verfrissende kijk wordt in de rubriek 'W Polsce' aan U voorgesteld, en in een artikel naar aanleiding van de tentoonstelling Ars Erotica wordt de Poolse preutsheid nader onderzocht. Poolse muziek wordt onder Uw aandacht in twee artikelen: een terugblik op de pas gestorven Witold Lutosławski, en een vrijwel onbekend gebleven regelmatig verblijf in Nederland van Henryk Wieniawski. |
Praktische informatie vindt U onder meer in de vaste rubrieken Agenda en Leestafel. Het up-to-date houden van de Agenda is nog altijd een moeizame zaak. Organisatoren van evenementen zjn niet al te scheutig met informatie en vaak blijkt achteraf dat er iets interessants op het terrein van de PNKV had plaatsgevonden. Een netwerk van correspondenten, die elk in hun eigen regio goed in de gaten houden wat er op het Pools-Nederlandse raakvlak geschiedt of staat te gebeuren, zou de oplossing kunnen bieden. 'Our man in Wrocław', Jacques Dehue heeft alvast een voorzet gegeven zoals uit de Agenda blijkt. Rest mij een ieder veel leesplezier toe te wensen, en zo mogelijk tot ziens op de ALV! Rein Bakhuizen van den Brink |