Polen heeft een 'nieuwe' president - zo schijnt het. Aleksander Kwaśniewski is de eerste president van Polen die voor de tweede keer democratisch is gekozen. Het is tegelijkerktijd ook zijn laatste kadentie omdat de Grondwet een derde niet mogelijk maakt. In zijn eerste ambtsperiode was voor hem de nieuwe Grondwet de belangrijkste mijlpaal, in de tweede periode zal dat zijn de toetreding van Polen tot de Europese Unie zijn. Hoe schijnbaar moeiteloos de verkiezingen zelf ook zijn verlopen - bij een opkomst van 61% een 54% voor Aleksander Kwaśniewski en slechts 17.5% voor nummer twee: Aleksander Olechowski, de aanloop was echter minder verheffend. Precies vijf jaar geleden schreef ik in het Intro voor Biuletyn:
Uiteindelijke hebben de kiezers het hoofd koel gehouden, en kan gewerkt worden aan een Polen dat de 21-eeuw in kan gaan en volwaardig lid kan zijn van de wereldgemeenschap. Het was de hoogste tijd een streep te zetten onder wat geweest is: de overheersende invloed op het dagelijkse leven van partij en kerk, het weemoedig terugkijken op de strijd tegen en de ondermijning van elkaar.
Dat optimisme was iets te voorbarig. De deerniswekkende vertoning deze zomer waarbij beide vorige presidenten onderwerpen werden aan een beschamende Lustracja wat er op neer kwam dat vroegere Stalinistische staatsveiligheids agenten de dienst konden uitmaken. Zowel voor Olek als voor Lech pakte het dit keer * goed uit, maar heel Polen hield haar hart vast.
|
Desalniettemin had oppositieleider Krzak ! Tak! meer pijlen op z'n boog: een speciaal daarvoor ontworpen wet om aan alle Polen gratis huisvesting weg te geven moest de zittende president dwingen om z'n veto uit te brengen. Dat de wet onuitvoerbaar zou zijn was duidelijk, maar het grote publiek zou het Kwaśniewski kwalijk nemen dat hen een presentje uit andermans doos zou worden onthouden. In deze kontekst viel de beruchte aanhaling uit Potop van Sienkiewicz Ik zal [aan de Zweedse koning] de Nederlanden aanbieden. Aleksander Kwaśniewski sprak uiteraard zijn veto over deze 'uwłaszczenie' uit. Nog was het voor Krzaklewski niet genoeg. Als onderdeel van zijn verkiezings TV-clip werden gemanipuleerde fragmenten opgenomen van een 3 jaar oude TV-opname voor Polsat - gemaakt door oud-Polsat medewerker en thans Krzak's campagneleider Walendziak. Een parodie op het aankomst ritueel van de Paus moest aan alle Polen duidelijk maken hoe godslasterlijk de presidentskandidaat wel niet was. Het heeft allemaal niet mogen baten voor Krzaklewski: 15.5% en niet méér.... Biuletyn Online is voor iedereen die met belangstelling en betrokkenheid in het Pools-Nederlandse spanningsveld terechtkomt. Andere instellingen en organisaties op dit gebied worden vanzelfsprekend niet als bedreigend ervaren en hebben via vermeldingen en links de mogelijkheid de aandacht te krijgen die ze verdienen. U veel lees- en kijkplezier toewensend, Rein Bakhuizen van den Brink |